نظریه های ترجمه و سهولت یادگیری ترجمه انگلیسی به فارسی

نظریه های ترجمه یکی از کلیدی ترین فاکتورها در یادگیری ترجمه انگلیسی به فارسی است! ترجمه یک نوع تکنیک است که همانند تمام توانایی های دیگر نیاز به تمرین، آموزش و مطالعه دارد. در این بخش به آموزش کامل اصول و روش های ترجمه انگلیسی به فارسی می پردازیم. در گام اول باید بدانید واژه ترجمه به چه معناست؛ طبق نظریه کتفورد درسال ۱۹۶۵ ترجمه عبارتند از جایگزینی مولفه های متنی از یک زبان به وسیله معادل های زبانی به زبان دیگر. چیزی که کاملا مشخص است این است که همه نظریه پردازان به کلی گویی بسنده کرده اند چرا که تعریف ترجمه در یک یا دو خط نمی گنجد. اجازه دهید نظریه کتفورد را بار دیگر مورد بررسی قرار دهیم. در این نظریه کلمات جایگزینی، مواد یا مولفه های متنی و معادل نیاز به توضیح و تفسیر دارد. منظور از جایگزینی تبدیل عناصر متن زبان مبدا با معادل آن در زبان مقصد با حفظ کامل معنا و مفهوم است. جایگزینی خود دو نوع دارد؛ ایستا که در آن هیچ تغییری در کل سیستم صورت نمی گیرد و یا پویا است که موجب بوجود آمدن معادل ها و ساختارهای جدید در متن مقصد می گردد. کلمه “معادل” یا تعادل در این نظریه به معنا ایجاد و برقراری پیام و مفهوم بین متن مبدا و مقصد است و منظور از مولفه های متنی همان کلمات و گروه های اسمی است که در جمله یا پاراگراف متن مبدا و مقصد بیان می شود. اجازه دهید برای روشن شدن به مثال زیر توجه کنید:

“رنگی نشوید!”

به نظر شما بهترین معادل انگلیسی برای این جمله ی فارسی چیست؟ برای دست یافتن به بهترین معنی باید کمی بحث تخصصی تر شود، این جمله خود دارای عناصری است که عبارتند از متن، فرآیند پیام و معنا

متن

متن در هر جمله و هر زبانی حامل یک پیام مشخص و از قبل تعیین شده است که در ذهن خواننده پس از خواندن متن تداعی می شود.

فرآیند پیام

فرآیند پیام دقیقا همان جرقه هایی است که در ذهن خواننده پس از خواندن جمله ایجاد می شود. توجه داشته باشید که معنای جملات از قبل تعیین نمی شود و باتوجه به متن و ذهن خواننده ممکن است متفاوت باشد برای همین اگر مترجم تخصصی در این رشته نداشته باشد نمی تواند از پس ترجمه های تخصصی متون و کتاب های ادبی به راحتی برآید. البته در هر رشته استثناهایی وجود دارند و عبداله کوثری هایی هستند که بدون آموزش ترجمه به مترجمان قابلی تبدیل شدند اند. احمد شاملو بدون داشتن تحصیلات آکادمیکی و آموزهای ترجمه ای خاص به یکی از بهترین مترجم های متون تبدیل شده است.

میدونید حوزه تخصصی کافه یادداشت که به عنوان بهترین سایت ترجمه و مشاوره پایان نامه شناخته میشه؛ ترجمه تخصصی متون و موارد مربوط به انجام پایان نامه است؟

فرآیند رسیدن به ترجمه انگلیسی با کیفیت و مخصوصا ترجمه تخصصی متون تکنیکی است که هیچ مترجمی نمی تواند ادعا کند تمام روش های آن را یاد گرفته است و دیگر نیازی به ابزارهای جدید ترجمه مثل ترجمه گوگل ترنسلیت ندارد. به این خاطر است که تیم کافه یادداشت به فکر ارائه توصیه هایی برای مترجمان افتاد که اگر از آنها قبل، حین و بعد از ترجمه پیروی کنند خواهند توانست ترجمه عالی را به مشتری ارائه نمایند.

در اکثر تیم ها یا شرکت های ترجمه، فرآیند ترجمه عالی شامل چندین مرحله است که مترجمان فریلنسر بعضا از آنها بی خبرند. ما دریافتیم که مترجمان در این شرکت ها در ابتدای کار خود به صورت کارآموز مترجمی شروع به فعالیت می کنند (خط مشی که تیم کافه یادداشت برای مترجمان آماتور تیمش اتخاذ کرده است) و رفته رفته با فرآیندهای ترجمه با کیفیت توسط مترجمان نیم حرفه ای و حرفه ای آشنا می شوند. فرآیند ترجمه عالی و با کیفیت چیزی فراتر از برگردان یک زبان به زبان دیگر یا استفاده از ماشین ها و حافظه های ترجمه است. ترجمه های شرکت های حرفه ای ترجمه پس از اتمام کار آن را بازبینی و ویرایش کرده و خوانش پذیری ترجمه را مورد بررسی قرار می دهند.

با توجه به توضیحات بالا می توان به راحتی فهمید که دست یابی به ترجمه خوب کار آسانی نیست و هرکسی را نمی توان مترجم نامید. این مقاله مخصوص مترجمانی است که تازه شروع به فعالیت در این رشته کرده اند و یا مترجمانی که کیفیت ترجمه آنها آنقدر که باید و شاید نیست. با پیروی از این نکات کیفیت ترجمه بالاتر رفته و زمان انجام ترجمه به حداقل می رسد.

ابتدا اجازه دهید به نظریه های ترجمه در زبان انگلیسی بپردازیم.

با انواع نظریه های ترجمه آشنا شوید

ترجمه موضوعی مهم و اساسی در عصر امروز است. به وسیله ترجمه متون از زبان مبدا به زبان مقصد می توانیم ارتباطات را گسترش دهیم و با حداقل امکانات به وسیله زبان و مطالعه به دنیای دیگری سفر کنیم. رشته مطالعات ترجمه این روزها توسعه زیادی داشته و جوانان متعددی را برای تحصیل در این زمینه به خود جلب کرده است. در نتیجه در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با انواع نظریه های ترجمه (نظریه ترجمه چسترمن – نظریه ترجمه اسکوپوس – نظریه ترجمه کتفورد – نظریه ترجمه هالیدی) آشنا کنیم تا اطلاعات شما در خصوص زبان شناسی و ترجمه افزایش یابد.

تیم متخصص کافه یادداشت، با تضمین کیفیت و تحویل به موقع آماده ارائه خدمات به شما عزیزان برای انجام پایان نامه دانشگاهی می باشد. با اعتماد به تیم ما، پایان نامه ایده‌آل خود را ارائه کنید. راهنمایی متخصصان ما در انتظار شماست. با شماره 09359816287 در تماس باشید.

انواع ترجمه براساس نظریه های ترجمه

همانطور که در بالا گفته شد وظیفه مترجم رساندن پیام متن مبدا به بهترین شکل و با همان تاثیری در مخاطب متن مبدا دارد به متن مقصد است. اما این رساندن پیام را می توان از روش های مختلف انجام داد که با توجه به نوع آن کیفیت متن مقصد نیز تغییر خواهد کرد. آقای کتفورد ترجمه تخصصی را به سه حوزه میزان ترجمه، سطح توصیف زبانی و ردیف ساختمان زبانی تقسیم کرده است. حوزه میزان به مسائلی نظیر اینکه چه میزان از متن مبدا به من مقصد تبدیل می شود صحبت می کند و به دو بخش “ترجمه کامل” و ترجمه “غیر کامل” تبدیل می شود. حتما باخود می پرسید ترجمع غیر کامل در کجا ضرورت دارد؛ برای مثال هنگامی تیم کافه یادداشت قصد آموزش و معرفی اصطلاحات ضروری زبان انگلیسی که هیچ کس نمی داند را دارد مجبور است عبارات و اصطلاحات عامیانه را دست نخورده از متن مبدا به متن مقصد وارد نماید که این کار موجب ایجاد ترجمه غیرکامل می شود یا هنگامی که مترجم در جمله کلماتی مثل ولوم یا سایز را که در زبان فارسی هم کاربرد دارند را از متن مبدا به متن مقصد منتقل می کند درحال انجام ترجمه غیر کامل است. تصمیم در مورد ترجمه کامل وغیرکامل و اینکه کدام یک بهتر است از حوزه بحث ما خارج است و نمی توان همیشه یک نسخه برای این دو ترجمه پیچید و گفت کدام یک از کدام نوع بهتر است. کیفیت ترجمه را مولفه های زیادی نظیر مخاطب، سن مخاطب، موضوع نوع جمله و هدف جمله مشخص می کند در مقاله ای دیگر به تفضیل به آن خواهیم پرداخت.

در حوزه سطح توصیف زبانی به سطوح متنوعی نظیر آوا شناسی، تکواژ شناسی، رسم الخطی، معنا شناسی و نحوی تقسیم می شود که کتفورد ترجمه را در این حوزه به دو بخشی ترجمه کلی و ترجمه محدود تقسیم می کند. در ترجمه کلی تمام سطوح زبانی متن مبدا به متن مقصد تبدیل می شود. ترجمه محدود را می توان تقریبا معادل ترجمه غیر کامل در سطح میزان ترجمه در نظر گرفت با این تفاوت که در حوزه سطح توصیف زبانی میزان محدودیت ترجمه نیز توسط منتقد مشخص خواهد شد که از حوصله بحث ما خارج است.

در بخش ردیف ساختمان زبان ترجمه به سه نوع آزاد، وابسته و تحت اللفظی تقسیم می شود. در ترجمه آزاد مترجم بدون در نظر گرفتن مخاطب و سبک متن صرفا پیام متن را در چارچوب متن مقصد به مخاطب ارائه می دهد. تنها معیار در این نوع ترجمه معنا و پیام است. برای مثال کلمه good bye در ترجمه فارسی که “خداحافظ” ترجمه شود را می توان نوعی ترجمه آزاد قلمداد کرد. ترجمه وابسته به ردیف همان ترجمه کلمه به کلمه است که در مقاله ای مجزا به آن پرداخته ایم. ترجمه تحت اللفظی نیز همانطور که در مقاله ترجمه خوب به آن پرداخته ایم عبارتند از ترجمه کلمه به کلمه ای که تنها معنای ضمنی کلمات متن مبدا در متن مقصد درنظر گرفته می شود. برای مثال ترجمه تحت اللفظی “خداحافظ” در زبان انگلیسی “good protect you” خواهد که با این که می تواند برای فارسی زبانانی که در متن انگلیسی را می خوانند قابل فهم باشد اما ممکن است برای یک انگلیسی زبان هیچ معنا خاصی نداشته باشد و یا حتی القا کننده کژفهمی های فرهنگی شود.

نظریه های مربوط به آموزش ترجمه و انواع آن

یکی دیگر از نظریه پردازان در حوزه ترجمه پیتر نیومارک است که ترجمه را به دو نوع ترجمه معنایی و ترجمه پیامی تقسیم بندی کرده است که تا حدودی با ترجمه کلمه به کلمه و ترجمه آزاد کتفورد هماهنگی دارد؛ در ترجمه پیامی مترجم تنها پیام اصلی متن را ارائه می دهد مثال بارزی از تفاوت این دو در ترجمه جمله ای است که بالا بیان کردیم.

–          Wet paint

–          رنگی نشوید (ترجمه ارتباطی یا پیامی)

–          رنگ مربوط (ترجمه معنایی)

لایه های معنایی یا نفش های جمله

هالیدی در سال ۱۹۸۵ در حوزه دستور زبان سه نوع لایه ارجاعی، بین شخصی و متنی را برای جملات قائل می شود. معنای ارجاعی به معنای منطقی جمله، معنای بین شخصی به طبقه اجتماعی گوینده یا نویسنده و معنای متنی به موضوع وخبر جمله دلالت دارد. توجه داشته باشید که برای ترجمه تخصصی متون توجه به این سه لایه اهمیت بالایی دارد. به مثال های زیر دقت کنید.

جملاتی با معنای زیر بنایی یکسان اما معنای متنی متفاوت

The window was broken by Ali

Ali broke the window

جملاتی با معنای ارجاعی یکسان و معنای بین شخصی متفاوت

?Could you bring me some tea please

Bring me some tea please

Bring me some tea

مهمترین نظریه های ترجمه

نظریه ترجمه چسترمن

اندرو چسترمن در دانشگاه کمبریج، زبان های مدرن را یاد گرفت و بعد از آن زبان شناسی کاربردی را در دانشگاه ادینبورگ ادامه داد. چسترمن با فرازونشیب های زندگی پیش رفت و بعد دکترای عالی را دریافت کرد. این زبان شناسی معروف بعد از سال ۲۰۱۰ بازنشسته شد اما مطالعات خود را در زمینه رشته ترجمه و نظریه های ترجمه ادامه می دهد.

از نظر چسترمن ترجمه را می توان به عنوان مدلی معرفی کرد که نوعی نظریه تجربی بوده و هدف آن نشان دادن نوع رابطه ایزوفورمیک با موضوع است. ایزوفورمیک به این معناست که دو شی برای یک هدف ساخته شده اند و اهداف یکسانی دارند. اما مدل مورد نظر زمانی آنها ایزومورفیسم نیستند که فردی اصل آنها را نقض کند و مخالف هارمونی آنها شود. به اعتقاد وی یک شی باید به گونه ای باشد که ویژگی های اساسی خود را به راحتی ارائه دهد. زمانی می توان از یک مدل خوب یاد کرد که خود را به طور دقیق وصف کند و توضیحات و پیش بینی های احتمالی را نیز در خود بگنجاند. در این بحث می توان مندلیف که یکی از قدرتمندترین مدل ها است را نام برد. در واقع مندلیف یکی از جدول های دوره ای عناصر شیمیایی است که حدود سال ۱۸۷۰ اختراع شد. همانطور که در دوران دبیرستان جدول مندلیف را دیده اید، نمادهایی که درون جدول به کار رفته در پشت یا همان قسمت نمادها، به تالیف و ترجمه پرداخته و مخاطب به طور اصولی به آنها آشنا می شود.

در بحث نظریه های ترجمه چسترمن باور دارد برای اینکه بتوانید در ترجمه فردی موفق و قابل اعتمادی باشید؛ نباید ذهن خود را فقط بر روی متون ادبی و مذهبی یا متون خاصی بگذارید. بلکه زمانی ذهن می تواند به درک عظیمی از ترجمه برسد که متون و منابع گسترده تری را ترجمه کیند. چسترمن نظریه پرداز ترجمه تاکید کرده که به نوبه خود تمرکزش را بیشتر روی مسائل فرهنگی و فلسفه گذاشته تا با ترجمه این متون برجسته وارد دنیای پیچیده تری شود. ناگفته نماند که Prescriptive research و Descriptive research دو موضوع بسیار مهم است که چسترمن در نظریه ترجمه خود بیان می کند و از آنها به عنوان بهترین ابزارها در روند ترجمه یاد می کند. ترجمه تجربی و ترجمه توصیفی به شما کمک می کند، بدانید هر موضوعی را چگونه ترجمه کنید و با استفاده از آنها تاثیر زیادی بر مخاطب یا مشتری داشته باشید. از نظر چسترمن ترجمه و زبان به دو روش Prescriptive و Descriptive تقسیم می شود. البته ناگفته نماند استفاده از این دو رویکرد به شرایط متفاوتی بستگی دارد و در واقع هر کدام جایگاه خاص خود را دارند. اما حال ترجمه نسخه ای و توصیفی چیست و چه تفاوت هایی با هم دارند؟

۱٫نظریه نسخه ای یا Prescriptive

در نظریه Prescriptive یا نسخه ای، درمی یابید که زبان را آنگونه که واقعا هست باید بیان کنید و تحریفی را در سبک نوشتاری و گفتاری به کار نبرید. در اصل، دستور زبان و دستور العمل ها در این نظریه به صورت استاندارد رعایت شده و قوانین زبان شناختی باید به صحیح ترین حالت ممکن آموزش داده شده یا به مخاطب منتقل شود. این موضوع در ترجمه نیز صادق است و در حین ترجمه هیچ دخل و تصرفی نباید ایجاد شود.

Prescriptive در واقع، اصلی ترین روش شناخت زبان است و باید در هر کجای دنیا به این سبک آموزش داده شود. تجویز این سبک به قرن هجدهم میلادی بازمی گردد؛ جایی که نخبگان اجتماعی برای توصیف شکل استاندارد زبان به آن نیاز داشتند. به طور خلاصه، این رویکرد مشخص می کند، چگونه باید از یک زبان استفاده شود و طبق دستورات خاص زبان، چه قوانینی باید دنبال شود.

۲٫نظریه Descriptive یا توصیفی

نظریه توصیفی چسترمن بر روی نحوه استفاده هر دو زبان مادری و غیر بومی تمرکز دارد. در واقع زمانی می توان گفت فردی از این نظریه استفاده می کند که به طور روزانه از صحبت کردن بهره برده و آن قوانین سفت و سخت رویکرد Prescriptive را استفاده نمی کند. در روش توصیفی، نحوه ترجمه و توصیفی تحت لفظی تر بوده و از قوانین خاصی و اصولی پیروی نمی کند. به طور مثال می توان در نحوه صحبت کردن توصیفی به مذاکره کنندگان یا سخنرانان اشاره کرد که در حین صحبت قوانین عینی را به کار نبرده و به جای آن به صورت توصیفی تر و عمومی تر صحبت می کنند. شاید با خود بگویید پس چطور اینقدر صحیح و استاندارد از قواعد استفاده می کنند! درست است، آنها قوانین و دستور زبان را کاملا و به درستی رعایت می کنند اما نه به صورتی که در محیط های آکادمیک به آنها آموزش داده شده است. به یاد داشته باشید، نظریه توصیفی مبنایی برای فرهنگ لغت است که تغییرات در واژگان و کاربردها را ثبت می کند و هدف آن توصیف زبان ها و بررسی ماهیت زبان است.

تفاوت بین تئوری توصیفی و نسخه ای

نظریه توصیفی رویکردی است که بدون حمایت از قوانین دستور زبان مورد استفاده افراد مختلف قرار می گیرد و حتی اشخاص غیربومی نیز از آن استفاده می کنند. اما نظریه نسخه ای در مقابل کاربرد نادرست زبان ایستاده و بر قوانین استفاده درست و صحیح از زبان پایه گذاری شده است.

نظریه ترجمه اسکوپوس

در قدم اول لازم است بدانید بنیان گذاران نظریه ترجمه اسکوپوس، زبان شناسی به نام هنس ورمیر بوده است. این نظریه شناس آلمانی باور دارد که در ترجمه متنی و ترجمه شفاهی، مترجم باید کاربرد کلمات، اصطلاحات و مفاهیم را از زبان مبدا به زبان مقصد در نظر داشته باشد. مترجم ها باید بدانند برای واژه انتخابی آنها، مفهوم و معنی در زبان مقصد وجود دارد یا خیر.  در بین نظریه های ترجمه، نظریه اسکوپوس بر روی متن مقصد بیشتر تمرکز دارد. از دیدگاه این نظریه هر ترجمه، شنونده یا مخاطب مشخصی داشته و متن باید بر اساس موقعیت های مقصد ترجمه شود. نظریه اسکوپوس در واقع تاکید می کند ترجمه از زبان مبدا و تولید متن مقصد در محیطی عینا شبیه به محیط مقصد باید باشد. تمام هدف و تمرکز این نظریه بر روی این است که ترجمه ای را ارائه دهد که به زبانی ساده و روان تر بومی سازی شود و مخاطب از خواندن متن نکات مهمی دستگیرش شود. لازم است بدانید، در نظریه ترجمه اسکوپوس شما باید موقعیت فرهنگی که افراد در آن زندگی می کنند را در نظر بگیرید و از زبان مقصد را به مکانی که آنها زندگی می کنند نزدیک کنید. با این روش ترجمه تاثیر پذیری بیشتری داشته و یک متن کامل ارائه خواهید داد.

نظریه ترجمه کتفورد

جالب است بدانید، کتفورد یکی از طرفداران نظریه های ترجمه و زبانشناسانه فیرت و هالیدی است. او اعتقاد دارد که ترجمه محتوا باید  بر اساس میزان ترجمه، معادل یابی و سطوح زبانی مورد بررسی قرار گیرد. کتفورد باور دارد معادل یابی از زبان مبدا به زبان مقصد یکی از بهترین و هوشمندانه ترین روش هایی است که می توان در ترجمه استفاده کرد و بهره های زیادی برد. اگر بخواهیم معادل یابی را جدی بگیریم و بر اساس این نظریه، ترجمه کنیم بهتر است زبان فرانسه را نزدیک ترین زبان به انگلیسی بدانیم. زیرا در این دو زبان معادل یابی به راحتی انجام می شود و بر هر کلمه یا اصطلاحی می توان معادل یکسان پیدا کرد. نظریه ترجمه کتفورد تازه شروع داستان است و قصد داریم در ادامه نظریات او را بررسی کنیم.

۱٫براساس وسعت یا همان میزان ترجمه:

– طبق نظریه کتفورد ترجمه ای کامل است که در آن کل متن مبدا، توسط اجزای متن مقصد بازسازی می شود و مجدد نوشته می شود.

– ترجمه جزئی که فقط بعضی از قسمت های متن مبدا در زبان مقصد ترجمه می شود.

۲٫براساس سطح ترجمه:

– ترجمه کلی است که تمام اجزای زبان مقصد باید جایگزین اجزای متن زبان مبدا شود.

– ترجمه ای محدود که باید سطح واجی، سطح رسم الخطی، یا در سطح دستور زبان و واژگان را از زبان مبدا به زبان مقصد تبدیل کنید.

۳٫براساس معادل یابی:

– در نظریه معادل یابی با واژه ای به نام ترجمه رتبه محدود  مواجه هستید. این نظریه به این معنی است که به تعداد محدودی به معادل سازی دسترسی دارید. برای مثال در تبدیل کلمه به کلمه یا اصطلاح به اصطلاح به این معادل سازی ها برخورد خواهید کرد.

– ترجمه نامحدود که در آن می توانید به طور آزادانه معادل یابی کنید و با مقیاس بالایی از معادل سازی موجه هستید.

نظریه ترجمه هالیدی

در این قسمت از بحث نظریه های ترجمه قصد داریم شما را با نظریه هالیدی آشنا کنیم. هالیدی یکی از برجسته ترین و مشهورترین زبان شناسان دنیا بوده که نظریه های ترجمه را بیان کرده است.

زبان شناسان دنیا بوده که رویکرد نقش گرایی را بیان کرد و وقت زیادی برای اثبات آن گذاشت. این مفهوم الهام گرفته از بافت موقعیت و نظریه نظام ساختی جی. آر . فرث است که به نظریه ای موفق در زمینه تحلیل و ترجمه محتوا تبدیل شد. این رویکرد بر این تاکید دارد که دستور هر زبانی به نوبه خود پیچیده است و سخنگویان هر زبانی باید در درون آن به کنکاش و انتخاب دست بزنند. فرض کنید سخنگو از طریق این نقشه ها، صحبت می کند و شنونده گفته را در می یابد. در این رویکرد زبان شناسی دو مفهوم بنیادین قرار دارد که هالیدی آنها را نظام و نقش نامید. منظور از نظام این است که هر زبانی نظام مند بوده و از معانی مختلفی تشکیل شده است. در مورد نقش نیز باید اضافه کرد که به منظور نقش های دستوری و نقش های زبانی است که در اجتماع نیز تاثیر زیادی بر زبان مردم می گذارد. هلیدی، دستور خود را دستور نقش گرا دانسته و تمام تحلیل های خود را بر اصول آن پایه گذاری کرده است. زیرا چارچوب مفهومی وی بیشتر به سمت نقش گرایی می رود تا صوری. لازم به تذکر است که در تفسیر سه مفهوم: نظام، متن و عناصر نقش مد نظر است و تاثیر زیادی در تحلیل متن خواهد داشت.

۱٫زمینه:

لازم است بدانید در خصوص فیلد یا همان زمینه، واژگان ویژگی های خود را از وضعیتی که در آن قرار دارند می گیرند. برای مثال در کلماتی چون train یا rails، chair از فعل هایی مانند Carry، Go by یا Put و دیگر الفاظ استفاده می شود.

۲٫تنور:

یکی دیگر از تئوری یا نظریه های ترجمه هالیدی، تنور است. در این نظریه بیشتر بر زبان ارتباطات تمرکز دارد و از نقل و انتقالات مفاهیم بین دو یا چند نفر سخن می گوید. فرض کنید پسر و پدری در حال صحبت کردن هستند. اینکه چه واژه و چه اصطلاحاتی بین آنها رد و بدل می شود و ماهیت آنها چیست مورد بررسی قرار می گیرد.

۳٫مولفه های معنی دار

مولفه های معنادار بر چگونگی توصیف محیط اطرافمان تاثیر گذاشته و گویای نحوه استفاده از زبان است. در اصل مولفه ها، معنای ارتباط بین فردی را گسترش یا کاهش داده و بر روابط اجتماعی اثرات بسزایی دارد.

۴٫حالت یا مود

در بخش نظریه های ترجمه حالت یا مود خود زبان، بازی کننده است و نقش وظیفه محوری دارد. در این قسمت تمرکز روی  عملکرد بوده و به گفتار کمتر توجه می شود. به همین دلیل است که برای اشاره به یک اشیا در محیطی از ضمایر That یا It استفاده می کنند.علاوه بر این، عبارات های دیگری نیز وجود دارند که در انتها حذف می شود اما تغییر در مفهوم آنها به وجود نمی آید. مانند: “(Which engine (do you want”

نظریه ترجمه برمن

برمن نظریه های ترجمه متفاوتی را ارائه داده که در اکثر آنها از مترجمان می خواهد، از عناصر عجیب و غریب در ترجمه های خود استفاده نکنند. به اعتقاد وی به وسیله ترجمه می توان زبان مقصد را غنی سازی کرد. وی می گوید فرهنگ به وسیله زبان محصور شده و باید به آن احترام گذاشت یا به آن پر و بال داد، نه اینکه به وسیله گزافه گویی ترجمه را دستخوش تغییرات عظیمی کرد. برمن در نظریه های ترجمه خود از “گرایش به تغییر” می گوید که باور دارد، این گرایش ها تا حدودی بیشتر یا کمتر اجتناب ناپذیر هستند اما باید توسط مترجم کاهش پیدا کند.

۱۲ گرایش یا نظریه های ترجمه که مترجمان باید قبل از ترجمه به آنها دقت کنند:

-ترجمه منطبق با اصول عقلانی

-شفاف و واضح بودن ترجمه

-توسعه محتوا

-پیشبرد، تحریک و محبوبیت

-فقر کیفی

-فقر کمی

-تخریب ریتم ترجمه

-استفاده نادرست از نشانه های زبان مقصد

-به هم ریختن الگوی زبانی

-بومی سازی نکردن یا استفاده از الفاظ عجیب و غریب به جای بومی سازی

-استفاده نادرست از عبارات و اصطلاحات

-اثر بیش از حد زبان ها

نظریه چامسکی

چامسکی یکی از زبان شناسان مهم قرن بیستم بود که نظریه های ترجمه متعددی را در خصوص زبان شناختی بیان کرد. چامسکی به همراه وورف و کواین تحقیقات زیادی در خصوص زبان و ترجمه انجام داده اند. آنها به این نتیجه رسیدند که یک محتوا به نوبه خود دارای بعد فرهنگی است و نمی توان آن را انکار کرد. در حین ترجمه و ویرایش متن، زوایای فرهنگی روی متن تاثیر گذاشته و آن را دستخوش تغییرات زیادی خواهد کرد. اما این پایان داستان نبود؛ در واقع ساختارهای درونی زبان مبدا بر زبان مقصد نیز تاثیر داشته و به همین دلیل متن پیشین و هم متن پسین به یک اندازه اهمیت دارند. چامسکی برای این نظریه ترجمه نام ترجمه پذیری تام را انتخاب کرد زیرا مفهوم ترجمه پذیری تام (The total translatability)، پارامترهای متنوعی را در درون حوزه خود جای داده است.

ناگفته نماند که در بین نظریه های ترجمه چامسکی باید به نظریه گشتاری وی اشاره کنیم که بسیار کارآمد و مهم است. در اصل زمانی که فردی مفهومی را در قالب واژگان و جملات بیان می کند و برای انتقال مفهوم آن به لایه های دیگر این واژگان می رود گشتاری می گویند. همچنین اگر در این بین واژه ها دچار تغییر، حذف، دگرگونی یا جایگزینی شود، نظریه گشتاری رخ داده است. دستور گشتاری چامسکی دارای بعد های مختلفی است که در ادامه مطلب آنها را معرفی می کنیم:

-در بخش پایه که ساخت جملات شکل می گیرند

-در بخش معنایی، قواعد معنایی ایجاد می شود

-قواعدی که ژرف ساخت را به رو ساخت تبدیل می کند

-در بخش نحوی با بخش پایه و بخش گشتاری مواجه می شوید

-در بخش واجی که قواعد واج ها روی رو ساخت جملات تاثیر خواهد گذاشت.

در عصر ارتباطات و جهانی که اکنون با آن سروکار داریم شرکت های زیادی وجود دارند که به دنبال مترجمین خوب و سایت ترجمه تخصصی آنلاین می گردند. برای ترجمه تخصصی متون مسلما نیاز به مترجمین حرفه نیز می باشد. شاخه مترجمی روز به روز در حال گسترش است و رقابت در این رشته نیز روز به روز سخت تر می شود. برای دستیابی به ترجمه ای بی نقص و همچنین ترجمه تخصصی متون نیاز به پیروی از استاندارهایی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

ترجمه متون تخصصی در زمانی خاص در یک رشته انجام دهید

سعی کنید در بازه زمانی خاص وقت خود را به یک حوزه متنی اختصاص دهید. به عبارت دیگر و برای مثال اگر در حال انجام ترجمه تخصصی متون معماری هستید دیگر تا اتمام آن متون تخصصی مربوط به رشته هایی نظیر پزشکی را قبول نکنید. با این کار مترجم به راحتی با کلمات تخصصی متن آشنایی پیدا کرده و به راحتی می تواند سبک نوشتاری تخصصی رشته ها را در ذهنش پردازش کرده و ترجمه باکیفیتی را تحویل مشتری دهد.

گنگ ترجمه نکنید و جملات مبهم متن مبدا را روشن کنید

ابهامات در تمام متون وجود دارد حتی اگر سبک و سیاق یک متن ساده هم باشد ممکن است برای بعضی از خوانندگان ابهاماتی را ایجاد نماید. یکی از وظایم مهم مترجم در ترجمه تخصصی متون این است که جملات دو پهلو و آن دسته از جملاتی را که ممکن است خواننده را دچار سردرگمی کند به درستی ترجمه کرده و گاها در مورد آنها توضیحاتی را ارائه دهد. ابهامات در متن باعث ایجاد سوتفاهمات می شود.

رجیستر خود را انتخاب کنید

منظور از رجیستر این است که نویسنده چگونه از زبان برای رسیدن به سطحی از نوشتار رسمی استفاده می کند. مطئنا رجیستر مقالات تخصصی پزشکی با رجیستر متون خبری یا داستانی تفاوتهای فاحشی دارد و هر مترجم ممکن با ترجمه رجیستری خاص راحت باشد. رجیسترها از نظر استفاده از کلمات و ساختارهای گرامری بایکدیگر تفاوت دارند. اگر ترجمه متون تخصصی که رجیستر آن به رسمی است با انواع اصطلاحات عامیانه و سبک گفتاری ترجمه شود مترجم از کار خود سربلند بیرون نیامده است.

از ماشین های ترجمه برای ترجمه تخصصی متون انگلیسی به درستی استفاده کنید

متاسفانه یکی از باورهای غلط که بین مشتریان و حتی مترجمان رواج پیدا کرده است ترجمه گوگل ترنسلیت است. باید توجه داشت که فرهنگ لغت های آنلاین تنها ابزار کمکی برای ترجمه تخصصی متون هستند و نمی توان از آنها به عنوان مرجع استفاده کرد و ترجمه تمام متن را به آنها سپرد. گوگل ترنسلیت فقط می تواند برای ترجمه گروه های اسمی به کمک مترجم بیاید. سایت ترجمه آنلاین زیادی وجود دارند که با شعار ترجمه بدون استفاده از گوگل ترنسلیت درحال جذب مشتری هستند. به یاد داشته باشید که ترجمه گوگل ترنسلیت به هیچ عنوان قابل فهم نیست و نمی توان از آن به عنوان محصول نهایی استفاده کرد و هیچ مترجمی در هیچ جای دنیا وجود ندارد که ادعا کند بدون کمک گوگل ترنسلیت ترجمه تخصصی متون را انجام می دهد. این شعارهای بیشتر به حقه های تبلیغاتی شبیه هستند تا واقعیت.

شباهت و تفاوت های فرهنگی را بشنانید

اگر بخواهید به مشتری ترجمه عالی و باکیفیتی ارائه کنید باید از فرهنگ زبان مبدا و زبان مقصد آگاهی کامل داشته باشید. ممکن است با متنی طرف باشید که قرار است به چندین زبان دنیا ترجمه شود. بسیاری از کلمات در زبان مبدا ممکن است در زبان فارسی به عنوان زبان مقصد کارایی نداشته باشند. به عنوان مثال شب هالووین را و رسومات آن را برای فارسی زبانان چطور باید ترجمه کرد؟ یا به عنوان مثال واژه های “زنجیر زدن” یا “سینه زدن” در زبان انگلیسی چطور باید ترجمه شود؟ یکی از بارزترین مثال ها در این حوزه ترجمه کتاب های هری پاتر است که به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده است. ترجمه این کتاب ها چالش های زیادی را برای مترجمان بوجود آورده بود چرا که حاوی کلمات زیادی بود که در زبان های امروزی هیچ معادلی نداشتند یا اسامی در آن استفاده شده بود که بیشتر از یک معنی برایش در فرهنگ لغت وجود داشت. برای مثال مترجم چگونه باید کلماتی مثل “muggle” یا “severus snape” را ترجمه کند؟!

به متن وفا دار باشید

یکی دیگر از مهم ترین جنبه های ترجمه باکیفیت وفا دار ماندن به متن است. ترجمه تخصصی متون اگر بادقت انجام نشود و معنی اصلی نویسنده را به خواننده نرساند ممکن باعث بوجود آمدن فجایعی ناگوار شود!تصور کنید مترجم در متون تخصصی پزشکی نظر شخصی خود را دخیل نماید!

اصول و روش ترجمه تخصصی متون انگلیسی (آموزش های ترجمه)

طبق تجربه ای که بهترین سایت ترجمه (کافه یادداشت) دارد برای ارائه کیفیت بهتر در ترجمه باید نکاتی را نظر گرفت که در این بخش تیم کافه یادداشت به این اصول را به صورت رایگان در اخیتارتان خواهد گذاشت.

۱٫      هیچ گاه به معنی اول و عمومی کلمات بسنده نکنید و حتما کاربرد و مفهوم آن را در فرهنگ لغت های انگلیسی به انگلیسی نظیر آکسفورد یا لانگ من چک کنید.

۲٫      به هیچ عنوان اصطلاحات عاشقانه انگلیسی را به صورت کلمه به کلمه ترجمه نکنید. بهترین روش ترجمه در این نوع جملات ترجمه آزاد است.

۳٫      سبک و سیاق ترجمه را در نظر بگیرید و اصطلاحات ضروری زبان انگلیسی را یاد بگیرید.

۴٫      هرچه فارسی شما بیشتر شکل گرفته باشد ترجمه تان نیز بهتر خواهد شد. در بسیاری از موارد مترجم معنای متن انگلیسی را کاملا متوجه می شود اما نمی تواند آن را به زبان فارسی ارائه دهد. اگر شما هم جزو این دسته از مترجمین هستیم حتما از همین الان شروع به خواندن روزنامه یا رمان های فارسی کنید.

۵٫      حرف “را” مرجع مفعول را بلافاصله پس از مفعول در ترجمه بیاورید.

۶٫      جملات طولانی انگلیسی را می توانید با اضافه کردن یک یا چند فعل توسط خودتان به دو یا سه جمله مجزا تبدیل کنید تا برای قابل فهم تر باشد.

۷٫      برای متونی مثل متون حقوقی یا علوم اجتماعی ترجمه آزاد به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود.

۸٫      بجای عبارت “مورد استفاده قرار می گیرد” از عبارت “استفاده می شود” استفاده کنید.

۹٫      جملات مجهول در زبان انگلیسی باید به جملات معلوم تبدیل کنید و در جمله فارسی یک فاعل فرضی در نظر بگیرید.

۱۰٫   نقش های دستوری انگلیسی در زبان فارسی همیشه را یاد بگیرید.

۱۱٫   به گوگل ترنسلیت اعتماد نکنید و فقط برای معانی کلمات و گروه های اسمی به آن مراجعه کنید.

۱۲٫   برخی از کلمات معادل فارسی ندارند و یا حتی خود کلمه از معادل آن بیشتر در زبان فارسی جا افتاده اند، به آنها دقت کنید.

۱۳٫   کلمه چنان چه اشتباه است و چنان که یا همان طور که درست تر است.

۱۴٫   در ترجمه تخصصی می توان جملات مفرد را به جمع و جمع را به مفرد تبدیل کرد؛ افعال در زبان انگلیسی را یاد بگیرید.

۱۵٫   در هنگام ترجمه انگلیسی به فارسی به بافت فرهنگی متن مقصد و بومی سازی کلمات دقت کنید.

۱۶٫   عبارت یک در دستور زبان فارسی کاربرد کمی دارد و بجای آن “ی” نکرده استفاده می شود، پس یک سیب قرمز زیبایی متنی را بهم زده و باید سیبی قرمز ترجمه شود.

۱۷٫   به هم نشینی کلمات دقت کنید در ترجمه متون تخصصی هم نشینی کلمات حرف اول را می زند برای مثال کلمه launch در جایی از متن ممکن است به معنای اجرا کردن باشد و درجایی دیگر به معنای پرتاب کردن.

۱۸٫   به معناهای مجازی در دو متن مبدا و مقصد دقت کنید مثلا در زبان انگلیسی owl یا همان جغد نماد هوش و ذکاوت است اما در زبان فارسی ممکن است نماد شومی و بد یومنی باشد برای همین برای ترجمه انگلیسی به فارسی متنی که نیاز به معادل مجازی دارد باید سوای از معادل کلمه متن مبدا کلمه ای را در متن مبدا بیاوریم که در فرهنگ فارسی معادل معنای مجازی کلمه انگلیسی است نه معنای ظاهری.

۱۹٫   گاهی اوقات افعال گذشته مثل watched ممکن است صورت کوتاه شده which I am watched باشد پس در ترجمه آنها دقت کنید.

۲۰٫   گاهی اوقات در زبان انگلیسی صرف نظر از معلوم را مجهول بودن فعل جمله با حذف موصول به صورت مصدر خلاصه می شود. برای مثال the player who will score به صورت the player to score نوشته می شود اما ترجمه هر دو یکی است.

۲۱٫   در ترجمه به لایه های ارجاعی، بین شخصی و متنی دقت کنید.

توصیه هایی دیگری که می توانیم به عنوان فوت کوزه گری به شما مترجمان عزیر کنیم این هاست:

 برای انجام یک ترجمه عالی کل متن را به صورت کلی بررسی کنید. تمام دستورالعمل هایی که در متن وجود دارد را بخوانید تا کلیت موضوع را متوجه شوید.

. قبل از شروع ترجمه مطمئن شوید که سبک نوشتار متن مبدا و موضوع متن با سبک ترجمه شما سازگاری دارد. اگر متن جدیدی که در حوزه کاریتان برای ترجمه نیست را به بهانه اینکه وسعت کاریتان را افزایش دهید قبول کنید عملا زمان را از دست داده اید چراکه با هیچ کدام از کلمات تخصصی رشته جدید آشنایی ندارید. البته این کار هیچ عیبی ندارد و جسارت در کار یکی از نکات مثبت هر مترجم است ام فراموش نکنید که با این کار کیفیت ترجمه خود را پایین آورده اید. توجه داشته باشید که مترجمان حرفه ای در رشته هایی به تعداد انگشتان خبره هستند و هیچ ترجمه ای خارج از حوزه تخصصشان را انجام نمی دهند.

. مطمئن شوید که با فرمت نوشتاری متن آشنایی کامل دارید. اگر برای شرکت های ترجمه کار می کنید، ترجمه های ارائه شده باید با فرمت های خاصی برای شرکت ارسال شوند که با حافظه های ترجمه نیز همخوانی داشته باشد. بنابراین ابزار ترجمه ای پیشنهادی شرکت را به هیچ عنوان تغییر ندهید. هیچ چیز بدتر از این نیست که به شرکت ترجمه کاری را تحویل دهید که مجبور به عوض کردن ساختارش باشد.

. با دقت تمام کلمات را ترجمه کنید! همنشینی کلمات در ترجمه تخصصی متون حرف اول را می زنند.

. درست است که در قسمت بالاتر گفتیم مترجم باید نسبت به متن مبدا وفادار باشد اما ریز شدن در جزء جزء جملات و کلمات باعث سردرگمی مترجم و پاره شدن رشته افکارتان می شود چراکه بعضی از جملات در زبان انگلیسی را به هیچ عنوان نمی توان دقیق همانند متن مبدا ترجمه کرد. برای همین است که نظریه پردازان ترجمه سبک های مختلف ترجمه را برای مترجمان ارائه داده اند.

. از تمام منابع و کتابهای مرجع، راهنمای سبک نویسندگی، واژه نامه ها و فرهنگ لغت های اختصاصی استفاده کنید. هیچ وقت نسبت به واژه نامه هایی که از طرف شرکت برایتان ارسال می شود بی توجه نباشید.

. پس از تمام شدن ترجمه حتما یک بار آن را از نظر املایی ویرایش کنید و آن را به صورت کلی با متن مبدا مقایسه کنید. مطمئن شوید که ترجمه ارائه شده دقیقا منظور متن مبدا را رسانده است. تنها چیزی که در ترجمه مهم است معنی دادن جملات و شیوایی آن است. صادقانه بگوییم: مشتری هیچ اهمیتی به متن مبدا نمی دهد، چیزی که برایش مهم است این است که متن مبدا چه می خواهد بگوید و کاری به روش ترجمه شما (کلمه به کلمه، جمله به جمله یا ترجمه آزاد) ندارد. برای مشتری خوانش پذیری متن مهم است.

. به هیچ عنوان ترجمه تحت اللفظی نکنید. این نوع سبک ترجمه برای هیچ کس قابل قبول نیست چراکه ماشین های ترجمه ای مثل گوگل ترنسلیت این کار را خیلی بهتر از انسان انجام می دهند. توجه داشته باشید که اکثر اصطلاحات در زبان انگلیسی را نمی توان به صورت کلمه به کلمه ترجمه کرد. همین موضوع در مورد اصطلاحات تخصصی رشته های مختلف نیز صدق می کند. آموزش ترجمه در این حوزه یکی از مهمترین تصمیماتی است که باید بگیرید.

استخراج لغات تخصصی و اصطلاحات ضروری زبان انگلیسی

 اولین گام و راه حلی که به ذهن کسانی که می خواهند ترجمه تخصصی انجام دهند استفاده از گوگل ترنسلیت است. این کار اشتباه ترین راه حل ممکن است. شاید گوگل ترنسلیت در بعضی مواقع جمله ها و کلمات را درست برای شما ترجمه کند اما در هنگام برخورد با ترجمه تخصصی بیشتر اوقات متن ترجمه شده ی آن خنده دار و غلط است. برای ترجمه تخصصی شما می بایست تا حدی با لغات تخصصی و معادل های درست آن در آن تخصص آشنایی داشته باشید. برای همین گام اول درآوردن لغت های تخصصی متن انگلیسی است. این را بدانید اطلاعاتی که در اختیار گوگل ترنسلیت داده می شود بسیار محدود است برای همین در ترجمه تخصصی نمیتواند شیوه مناسبی باشد. با یک مثال این مساله را برای شما روشن می کنیم. هر کلمه در انگلیسی معانی مختلفی می تواند داشته باشد. یک معنی عمومی و کلی و برای رشته های مختلف معنی های مرتبط دیگری را دارد. اما گوگل تنها معنای عمومی و کلی آن را به شما می دهد و اصلا مناسب متون تخصصی نیست. کلمه ی development به معنای گسترش است، اما در معماری به معنای توسعه و در روانشناسی به معنای رشد می باشد. همانطور که دیدید در ترجمه تخصصی معنای کلمه بستگی به تخصص و رشته دارد.

نکته کلیدی: دانش فرهنگی خود را از زبان مورد نظر گسترش دهید.

عموما ترجمه به سفارش ترجمه انگلیسی به فارسی مربوط می شود. اما این توصیه را شما می توانید برای بسیاری از زبان های دیگر نیز به کار بگیرید. در واقع، یکی از نکات کلیدی ترجمه این است که بتوانید سیستم ارزش گذاری، نحوه نگرش مردم بومی زبان مورد نظر را به خوبی درک کنید که شامل جنبه های خاصی مثل سرگرمی، آداب و رسوم و غیره است.

همچنین درک تفاوت بین فرهنگ های مختلف مربوط به یک زبان مانند انگلیسی شما را به مترجم زبده ای تبدیل می کند و بر معانی بسیاری که بر روی ترجمه تاثیر میگذارند کمک خواهد کرد. رسانه ها، رویداد های فرهنگی، تحقیق در مورد زبان مذکور به طور روزمره در این رابطه به شما کمک می کند.

نکته کلیدی پنجم: با نرم افزار های مخصوص ترجمه آشنایی کامل پیدا کنید.

بسیاری از نرم افزار ها وجود دارند که نه فقط در امر ترجمه بلکه در مسیر آن مثل ویرایش، بازخوانی، تایپ و غیره شما را به عنوان یک مترجم یاری می کنند. این مورد از نکات نکات کلیدی ترجمه به شما یادآور می شود که برای بهترین شدن از هر جهتی در این رابطه، تلاش کنید. آشنایی بیشتر از حد مقدماتی با برنامه های ورد، SDL Trados Studio، wordfast، memoQ به شما در این امر کمک می کند. اگر از ماهیت این برنامه ها اطلاعی ندارید، باید مقاله زیر را بخوانید.

نکته کلیدی ششم: در زمینه های متنوعی اطلاعات لازم را کسب کنید.

مترجم تخصصی بودن در نوع خود یک مزیت به حساب می آید. اصولا همه می دانند که یکی از نکات کلیدی ترجمه این است که به جز توانایی در ترجمه متون از زبان مبدا به مقصد و تسلط بر این دو، بر روی یک رشته ی خاص دیگر هم مسلط باشید تا بتوانید اصطلاحات تخصصی، مباحث خاص و کلمات مخصوص به آن را که بین فارغ التحصیلان رشته مذکور پذیرفته و شناخته شده هستند را به عینه و با شیوایی تمام به زبان مبدا برگردانید.

اما در اختیار داشتن علم و تسلط به بیش از یک رشته به شما کمک می کند تا برای ترجمه متون تخصصی دیگر نیز اقدام کنید و هم دستمزد خود را افزایش دهید و هم اینکه بتوانید ترجمه در سطوح و رشته های مختلف دیگر را تجربه نمایید.

نکته کلیدی هفتم: به زمان تحویل پروژه وفادار باشید.

یکی دیگر از نکات کلیدی ترجمه برای استخدام مترجم خوب یا پذیرش آن در بسیاری از آژانس های ترجمه که در طی همکاری مشخص می شود، این است که بدانید توجه به زمان تحویل و پایدار ماندن به آن بسیار ارزشمند و کلیدی است. بسیاری از مترجمان وقت زیادی بر روی ترجمه، ویرایش و بازخوانی آن می گذارند اما در رابطه با زمان تحویل وفادار نیستند و در زمان و موعد مقرر پروژه ترجمه خود را تحویل نمی دهند. این یکی از دلایل مهمی است که بسیاری از کارفرمایان را برای همکاری با یک مترجم حرفه ای، ترغیب نمی کند. در صورتی که از این نظر هنوز به پایداری مشخصی نرسیده اید، تلاش کرده و خود را برای تحویل درست و به موقع ملزم کنید.

نکته کلیدی هشتم: مترجمین حرفه ای همواره در حال تحقیق هستند!

تحقیق در مورد ترجمه یکی از مواردی است که در نکات کلیدی ترجمه به شما کمک می کند که هرروز بهتر از دیروز ترجمه کنید. اگر یک متخصص ترجمه حرفه ای نیز باشید، گاهی پیش می آید که برای پیدا کردن معنی یک کلمه یا اصطلاح یا یک فعل یا پس زمینه ی یک لغت به دنبال اطلاعات باشید تا بتواند بهترین بازگردانی معنی را داشته باشید. تصور کنید که یک ویراستار فارسی زبان هستید، آیا همه ی ویراستاران از معنی لغات زبان بومی خود با خبر هستند؟ آیا شما به عنوان یک فارسی زبان کلیه معانی داخل یک لغت نامه جامع را از بَر هستید؟ مسلما جواب منفی است. این مورد در رابطه با زبان های خارجی مثل انگلیسی و سایر زبان های دیگر نیز صادق است. شما می توانید با استفاده از منابع معتبر، فروم های مخصوص ترجمه و نحوه کار با ترجمه گوگل ترنسلیت به صورت مخصوص و خاص برای پیدا کردن معانی و مفاهیم کلمات و جملات این بخش از مهارت خود را در رابطه با نکات کلیدی ترجمه بهبود ببخشید.

نکته کلیدی نهم: پروسه ی مرور و بازبینی خود را ارتقا دهید.

این مورد از نکات کلیدی ترجمه مخصوصا در ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی تخصصی بسیار اهمیت دارد. مرور ذهنی خطاهای ابتدایی شما را در اولین مرحله از ترجمه به عینه مشخص می کند، چالش ها را روبرویتان قرار می دهد و برعکس مرحله نخست ترجمه بسیاری از بخش ها نیاز به ترجمه و بررسی مجدد ندارند. تنها بخشی از غلط های نگارشی یا املایی یا جمله بندی ناواضح در آن مشخص می شود. اما این مرحله باید با نهایت سرعت و دقت به نتیجه برسد. سعی کنید منظم باشید و از روی قسمت های سخت ترجمه سرسری عبور نکنید. یک همکار یا پارتنر داشته باشید و بسیاری از بخش های ترجمه را با وی مرور کنید تا در صورت وجود اشکال، او آن را به شما یادآور شود. این مقاله نیز به شما در این روند کمک خواهد کرد.

دیگر نکات ترجمه تخصصی متون انگلیسی

نکات مهم دیگری در ترجمه تخصصی و آموزش ترجمه وجود دارد که برای انتقال درست مفاهیم ضروری است. گاهی یک ترجمه نامناسب و نامفهوم باعث ایجاد کژفهمی های زیادی در کار می شود. همین امر باعث می شود که خسارات و پیامدهای ناگوار زیادی بوجود بیایند.

• اگر یک متن فرهنگی یا تبلیغاتی را ترجمه می کنید، بسیار به مسائل فرهنگی دقت داشته باشید. کوچکترین اشتباه در این نوع ترجمه تخصصی امکان دارد که تبلیغات و خدمات آن شرکت اشتباه برداشت شود و در نتیجه نتیجه ی کاملا عکس بدهد. همین اتفاق برای شرکت های مشهوری چون پپسی، فورد و KFC اتفاق افتاده بود. برای همین از آن پس، بخشی در شرکت های دارای تجارت جهانی اضافه شد که بخش ترجمه تخصصی نام داشت. این نشان از اهمیت این مسئله دارد.
• دقت داشته باشید که کلماتی هستند که معنای مشابهی دارند اما کاربردهای آنها متفاوت است. شما باید بسیار به این مسئله توجه کنید. قطعا تجربه و تمرین در بدست آوردن این مهارت بسیار موثر است. برای انجام این کار، دیکشنری ها می توانند بسیار مفید واقع شوند.
• بسیاری کلمه ها هستند که معنای آنها در طول زمان دستخوش تغییر شده است. کاربرد این کلمات در دهه های اخیر، تغییرات زیادی کرده است. برای همین ترجمه ی یک متن بسیار به این بستگی دارد که آن متن متعلق به چه دوره ای می باشد. کلمه ی nice در قرن ۱۴ام معنای احمق را داشته اما امروزه نه!
• مسئله ای که در ترجمه تخصصی مهم است، توجه به خلاصه ها و مخفف هاست. در رشته های شیمی و ریاضی مخفف ها و علامات نقش بسیار مهمی در ترجمه ایفا می کنند. برای همین باید بسیار با زمینه ی مورد ترجمه خود ارتباط بگیرید و علائم و مخفف های آن را بشناسید.
• اصطلاحات فرهنگی، مسئله ای هستند که در ترجمه تخصصی به کرات اتفاق می افتند. اصطلاحی که در ترجمه نمی توان آن را معنا بخشید. برای این کار بهتر است جداگانه به دنبال معنای آن اصطلاح ها بروید. عکس های گوگل می تواند در پیدا کردن معنای اصطلاحات فرهنگی بسیار مفید واقع شود.
• همانطور که قبلا نیز گفته شد؛ بخش بسیار مهمی از ترجمه تخصصی، گرامر و دستور زبان است. زمان افعال، مونث مذکر، معلوم مجهول بودن و بسیاری نکات دیگر که حتما باید بر آنها تسلط داشته باشید.
• در ترجمه انگلیسی به فارسی به این توجه داشته باشید که وجه تمایز انگلیسی بریتانیایی و انگلیسی آمریکایی را باید در ترجمه تخصصی خود رعایت کنید.
• دیگر نکته ی مهم در ترجمه تخصصی دقت کردن به اعداد و رقم هاست. تاریخ ها، وزن ها، زمان ها، واحد پول، واحد های اندازه گیری گاهی اهمیت بسیاری برای مخاطب دارند. بهتر است معادل کاربردی آنها در زبان مقصد نیز آورده شود.

روش های ترجمه تخصصی طبق نظریه نیومارک – آموزش ترجمه

ترجمه کلمه به کلمه

این روش ترجمه که گاها آن را با نام ترجمه خط به خط نیز می شناسند، فرآیندی است که طی آن ترجمه هر کلمه از متن مبدا فورا زیر همان خط نوشته شده و حتی ساختار متن مبدا نیز حفظ می شود. در ترجمه کلمه به کلمه معمولا معنی عمومی هر کلمه و بدون درنظر گرفتن بافت متن در نظر گرفته می شود. کلماتی که به فرهنگ متن مبدا مربوط هستند نیز به صورت تحت اللفظی ترجمه می شود. کاربرد اصلی این نوع ترجمه بیشتر برای فهم کلی متن یا پیش ترجمه ای برای ترجمه اصلی است. گوگل ترنسلیت دقیقا از این روش ترجمه استفاده می کند.

ترجمه تحت اللفظی

با توجه به نظریه نیومارک در این روش ترجمه تخصصی ساختارهای گرامری متن مبدا به نزدیک ترین ساختارهای گرامری متن مبدا تبدیل شده اما هنوز معنی کلمات بیرون از بافت متن در نظر گرفته می شود. اگر بخواهیم این نوع ترجمه را به عنوان پیش ترجمه در نظر بگیریم، می توان معنی کلمات را داخل متن ترجمه اصلی ویرایش کرد.

ترجمه وفادار به متن

در ترجمه وفادار به متن تمام سعی مترجم بر این است تا دقیقا معنای متن مبدا را باتوجه به محدودیت ها و ساختار متن مقصد به مخاطب برساند. در این نوع ترجمه ساختارهای فرهنگی متن مبدا به نزدیک ترین ساختارهای فرهنگی متن مقصد تبدیل می شود و مترجم از نظر ایجاد حس در مخاطب سعی می کند بیشترین وفاداری را به متن مبدا داشته باشد و دقیقا منظور نویسنده متن مبدا را برساند.

ترجمه معنایی

ترجمه معنایی یا ترجمه وفادار یک وجه تمایز دارد. در این نوع ترجمه تخصصی که بیشتر از پس مترجمان حرفه ای بر می آید جنبه های زیبایی شناختی متن مبدا در نظر گرفته شده و مترجم سعی می کند تمام آنها را در متن مقصد ارائه دهد. برای مثال دراین نوع ترجمه مترجم تمام بازی با کلمات، تکرارهای کلمات و جملات را در متن مقصد ارائه می دهد. از این گذشته در ترجمه معنایی ممکن است کلمات فرهنگی بادقت کمتری ترجمه شده یا معنای فرهنگی خود را در متن مقصد از دست بدهند. تفاوت اصلی ترجمه معنایی با ترجمه وفادار به متن در این است که ترجمه وفاداربه متن غیرانعطاف پذیر، جزمی و کاملا وفادار به متن مبدا است درحالی که ترحمه معنایی انعطاف پذیری بیشتری داشته، و خلاقیت مترجم و حس وی نسبت به متن مبدا نیز در آن دخیل است.

ترجمه اقتباسی

طبق نظریه نیومارک این نوع ترجمه آزادترین نوع ترجمه است. این روش ترجمه بیشتر در ترجمه فیلم نامه های، شعرها، تم ها، تفسیر شخصیت ها و به طور کلی ترجمه های ادبی کاربرد دارد. در ترجمه اقتباسی معنای کلی متن حفظ شده و مولفه های فرهنگی متن مبدا به متن مقصد تبدیل می شود و متن دوباره نوشته می شود.

نظریه های ترجمه – ترجمه آزاد

ترجمه آزاد ترجمه است که معنی متن مبدا را (بدون در نظر گرفتن قصد نویسنده از نوشتن آن به مخاطب) می رساند. در این نوع ترجمه ساختار و مولفه های فرهنگی متن اهمیتی ندارد. ترجمه آزاد اغلب طولانی تر از متن مبدا است و به هیچ عنوان نمی توان اسم ترجمه را روی آن نهاد.

ترجمه اصطلاحی در ترجمه تخصصی متون

در ترجمه اصطلاحی مترجم فقط مقصود متن را به مخاطب می رساند. در این نوع ترجمه، تمایل مترجم به تمیز دادن تفاوت های معنایی و اصطلاحات متن مبدا در متن مقصد است.

ترجمه ارتباطی

ترجمه ارتباطی ترجمه است که مترجم سعی می کند معنای دقیق متنی متن مبدا را به نحوی در متن مقصد منعکس کند که متن و محتوای متن مقصد از نظر خواننده کاملا قابل قبول و قابل فهم باشد.

کدام روش های ترجمه برای ترجمه های تخصصی بهترین است؟

 از نظر پیتر نیومارک، روش های ترجمه ارتباطی و معنایی اهداف اصلی ترجمه که عبارتند از دقت و سرعت را مرتفع می سازند. این دو روش ترجمه استعاره ها، اصطلاحات فنی، کلمات عامیانه، نکات زبانی و جایگیری بافتی کلمات را در ترجمه در نظر می گیرند.

در ترجمه معنایی ممکن است تفکرات و تعصبات مترجم باعث شود متن مقصد توضیحات هجو یا جزئیات بیش از حد داشته باشد. ترجمه ارتباطی ترجمه ای ساده و قابل فهم است که اغلب به بهترین نحو معنایی و ساختاری در متن مقصد نوشته می شود.

توجه داشته باشید که در فرآیند ترجمه توصیه می شود که ابتدا یک یا دو پاراگراف یا خوانده سپس شروع به ترجمه کنید. در فرآیند ترجمه کلمات و ساختارهای زیادی وجود دارند که شاید در زبان فارسی نیاز به ترجمه کردن آنها نباشد (مثل زمان فعل ها یا افعال مودال)؛ تنها چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که مقصود و مفهوم متن مبدا به بهترین شکل در متن مقصد منعکس شود.

ترجمه تخصصی انگلیسی و ترجمه اصطلاحات انگلیسی

کافیست در معنی چند اصطلاح و کلمه ی تخصصی دقت نشود. همین باعث می شود که بار علمی و اعتبار ترجمه پایین بیاید و در اصل کاری برای انتقال درست مفاهیم نکرده اید. حال شاید از خود بپرسید چگونه اصطلاحات را درست معنی کنیم. یکی از این راهها استفاده از دیکشنری تخصصی رشته هاست. این دیکشنری، معانی مورد استفاده و متداول در تخصص را در اختیار شما قرار می دهند. این دیکشنری ها هم به صورت آنلاین و هم به صورت کتاب و جزوه قابل تهیه کردن هستند. در صورتیکه از کتاب و دیکشنری آنلاین استفاده می کنید، این را در نظر داشته باشید که نزدیک ترین معنی را با متن خود انتخاب کنید. حتی اگر لازم شد دو معنی ممکن را برای ترجمه تخصصی در متن به‌کار ببرید.

ترجمه اصطلاحات انگلیسی، همواره یکی از چالش برانگیزترین بخش های ترجمه متون تخصصی، ترجمه متن عمومی و یا ترجمه مقاله، برای یک مترجم آنلاین/غیر آنلاین می‌باشد. پیدا کردن دقیق ترین و کامل‌ترین معادل در زبان مقصد با در نظر گرفتن فرهنگ و ادبیات دو زبان مبدا و مقصد، موضوعی است که می تواند قسمت عمده‌ای از زمان و انرژی یک مترجم آنلاین/غیر آنلاین را به هنگام ترجمه متون تخصصی، ترجمه مقاله ها و ترجمه متن به خود اختصاص دهد. برای روشن تر شدن موضوع، به ترجمه  اصطلاح عامیانه Give me a high five   توجه کنید. اگر این اصطلاح کلمه به کلمه و بدون توجه به هدف بیان آن توسط مترجم آنلاین/ غیر آنلاین ترجمه شود (مثل ترجمه ماشینی گوگل ترنسلیت) خروجی آن می شود: یک پنج به من بده، که ترجمه ای کاملاً نامفهوم و طنز آمیز خواهد بود. اشتباه در ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی، ممکن است حتی برای یک مترجم آنلاین/غیرآنلاین حرفه‌ای نیز رخ بدهد؛ بطوری که در ترجمه مقاله و ترجمه متون تخصصی نیز گاهی شاهد عباراتی عجیب هستیم!

در واقع می‌توان گفت که برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی، درک معنای کامل آنها، و انجام دقیق ترجمه‌ متون ، علاوه بر داشتن دانش زبانی و هنر ترجمه متن، نیازمند آشنایی کامل با ادبیات و تفاوت‌های فرهنگی هر دو زبان است. باید توجه داشت که برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی، صرفا دانستن معنی دقیق اصطلاحات زبان انگلیسی کافی نیست، بلکه یک مترجم آنلاین/غیرآنلاین، باید به اصطلاحات و ادبیات زبان فارسی نیز مسلط باشد، تا بتواند هنگام ترجمه متون، جایگزین مناسبی برای اصطلاحات انگلیسی در زبان مقصد بیابد.

اصطلاحات کمتر شنیده شده در ترجمه متن و ترجمه مقاله

یک مترجم آنلاین/عادی به خیلی از اصطلاحات عامیانه و شنیده شده زبان انگلیسی در ترجمه متن ها، ترجمه مقاله ها، ترجمه تخصصی، عمومی و غیره بیشتر از سایرین مسلط می باشد؛ چرا که این اصطلاحات انگلیسی دائما مورد استفاده قرار می گیرند و بسیاری از مترجم ها (غیر از مترجم آنلاین ها) با معنا و کاربرد آنها آشنایی نسبی دارند و ترجمه اصطلاحات انگلیسی رایج برای آنها خیلی دشوار نمی باشد. این موضوع بسته به نوع ترجمه می تواند متفاوت باشد و به طبع قطعا مترجمی که ترجمه تخصصی پزشکی انجام می دهد نسبت به کسی که ترجمه متون قضایی و یا حقوقی را برعهده دارد تسلط بیشتری بر اصطلاحات پزشکی دارد.

اما آیا همه اصطلاحات  این گونه شناخته شده و رایج هستند؟ قطعا خیر. خیلی از اصطلاحات برای ترجمه متون و متون تخصصی کمتر استفاده می شوند و در نتیجه  مترجم آنلاین/غیر آنلاین کمتر با معنا و کاربرد آنها آشنایی دارد. اما آیا می توان مانند دیکشنری در دسترس مترجم آنلاین برای ترجمه متون و ترجمه مقاله ، به دنبال منبعی جهت ترجمه متن ها، ترجمه مقاله ها و  کتاب ها بود که تقریبا همه  اصطلاحات انگلیسی را درون خود گنجانده است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که نمی توان دقیق اظهار نظر کرد که می‌شود منبعی برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی کمتر شنیده شده در ترجمه متن، ترجمه متون تخصصی و  ترجمه مقاله ها یافت؛ چرا که اصطلاحات انگلیسی مانند اصطلاحات فارسی و دیگر زبان ها خود دسته بندی های جداگانه ای دارند که در هر دسته بیشمار اصطلاح دیگر استفاده می شود.

شناخت انواع مختلف اصطلاحات انگلیسی، برای ترجمه متون تخصصی و ترجمه مقاله ها

به گفته زبان‌شناسان، یک اصطلاح، گروهی از کلمات است که در کنار هم، معنا و مفهوم جدیدی را ایجاد می‌کنند که این مفهوم از معنای تحت‌الفظی کلمات بدست نمی‌آید. مشکل اصلی یک مترجم آنلاین/غیر آنلاین در ترجمه متن، ترجمه مقاله و ترجمه متون تخصصی و عمومی به فارسی، شناخت اصطلاحات انگلیسی و تشخیص عبارات اصطلاحی از عبارات غیر اصطلاحی است. به  این معنا که  مترجم  آنلاین/غیرآنلاین در هنگام ترجمه متن، ترجمه متون تخصصی و ترجمه مقاله، بتواند تشخیص دهد که  این عبارت یک اصطلاح است یا خیر. برای کمک به درک بهتر در ترجمه اصطلاحات انگلیسی، در ادامه دسته بندی از انواع مختلف اصطلاحات انگلیسی ارائه داده‌ایم.

1. عبارت مصطلح محاوره‌ای (Colloquialism)

عبارتی است که در گفتار رسمی یا نگارش استفاده نمی شود. بلکه فقط مناسب مکالمات خودمانی، غیر رسمی و دوستانه روزمره می‌باشد. این نوع از اصطلاحات انگلیسی، محدود به محیط جغرافیایی که از آنها استفاده می‌کند هستند. در ترجمه متون انگلیسی، ترجمه مقاله و بخصوص ترجمه متن داستان و دیالوگها، باید به این عبارات توجه ویژه‌ای داشت.

2. ضرب المثل (proverb)

 دسته دیگری از اصطلاحان انگلیسی، ضرب المثل ها هستند. ضرب المثل‍ها زمانی استفاده می‌شوند که ما می‌خواهیم درک کلام خود را ساده تر و قابل فهم تر کنیم. به علاوه این دسته از اصطلاحات انگلیسی، نقش به سزایی در زیبایی و تاثیر سخن بر مخاطب دارند. در ترجمه متون تخصصی، ترجمه مقاله، و  ترجمه متن هایی که دارای ضرب المثل هستند، باید به دنبال یافتن یک ضرب المثل معادل در زبان مقصد باشیم  تا معنای مورد نظر را منتقل کند؛ که این کار نیازمند آشنایی کامل با ادبیات زبان مقصد است.

3. تلمیحات (allusion)

تلمیح، به اصطلاحات انگلیسی گفته می‌شود که به مکان، واقعه یا یک اثر هنری و ادبی اشاره می‌کنند. ترجمه متون و ترجمه مقاله های دارای این دسته از اصطلاحات انگلیسی به فارسی، کار بسیار دشواری است؛ چرا که مستلزم شناخت کامل پیشینه این تلمیحات و عناصر بکار رفته در آنها می‌باشد. به عنوان مثال؛  به جمله زیر دقت کیند:

That girl was his Achilles’s heel

آن دختر پاشنل آشیل او بود!

 در ترجمه متن دارای این اصطلاح، مترجم باید بطور کامل با پیشینه عبارت پاشنه آشیل و افسانه ایلیاد آشنایی داشته باشد تا بتواند کاربرد این عبارت را متوجه شده و ترجمه متن یا ترجمه مقاله را به درستی انجام دهد. در غیر این صورت یک ترجمه نامفهوم و غیر عادی ارائه میشود.

4. افعال مرکب (phrasal verbs)

بدون شک در ترجمه متون تخصصی، ترجمه مقاله، ترجمه متن عمومی، و همچنین ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی که شامل افعال مرکب هستند، جز مسئله‌سازترین موارد می باشد. یک فعل مرکب شامل یک فعل ساده به همراه یک حرف اضافه، قید یا هر دو می‌باشد. در ترجمه متون  و ترجمه مقاله های دارای افعال مرکب، باید به این نکته توجه نمود که  فعل مرکب غالباً معنایی متفاوت از فعل اصلی دارد.

آیا اصطلاحات انگلیسی ترجمه ناپذیرند؟

گاهی اوقات پیش می‌آید که برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی، در زبان فارسی هیچ معادلی یافت نمی‌شود. درک این موضوع در ترجمه متون تخصصی، ترجمه متن و ترجمه مقاله می تواند بسیار مهم باشد. زبانهای مختلف مفاهیم و واقعیتهای مختلف را به روشی متفاوت بیان می کنند،  بنابراین گاهی اوقات یک مفهوم یا ایده مشخص در دو زبان متفاوت به شیوه‌های مختلفی مورد اشاره قرار می گیرد. البته به این معنی نیست که اگر معادل مناسبی برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی در زبان فارسی موجود نباشد؛ در ترجمه متن، ترجمه متون تخصصی و ترجمه مقاله نباید آن را حذف کرد. بلکه مترجم باید سعی کند آن را به گونه ای ترجمه کند که معنای آن به مخاطب منتقل شود.

در نتیجه در مواردی که اصطلاحات انگلیسی در زبان فارسی معادل نداشته باشند، مترجم نباید این اصطلاحات انگلیسی را از متن  حذف کند، بلکه باید از استراتژی‌های خاص ترجمه متون، ترجمه تخصصی، ترجمه مقاله و ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی  کمک بگیرد تا خوانندگان معنی آن  اصطلاحات انگلیسی را بهتر بفهمند. در ادامه کافه یادداشت به چند مورد از این استراتژی‌ها اشاره می‌کند:

1. پیدا کردن اصطلاحاتی که از نظر معنا و ساختار مشابه اصطلاحات انگلیسی هستند

با استفاده از این استراتژی در ترجمه متون، ترجمه متن و ترجمه تخصصی، مترجم آنلاین/غیر آنلاین سعی می کند اصطلاحی را در زبان مقصد پیدا کند که هم از نظر زبانی و ساختار هم از نظر معنی مشابه اصطلاحات انگلیسی باشد. این استراتژی به سختی محقق می شود زیرا معمولا زبانها بسیار با هم تفاوت دارند. مثال:

I am all ears:

من سراپا گوشم

2. پیدا کردن اصطلاحاتی که از نظر معنا مشابه اصطلاحات انگلیسی اند اما ساختار متفاوتی دارند

در این استراتژی ترجمه متون و ترجمه تخصصی، مترجم آنلاین/غیر آنلاین می‌کوشد تا  اصطلاحی انتخاب کند که فقط معنای مورد نظر را منتقل کند. مثال:

To carry coals to Newcastle

زیره به کرمان بردن

3. پارافریز کردن اصطلاحات انگلیسی

در این روش، مترجم آنلاین/غیر آنلاین زمانی که معادل مناسبی برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی پیدا نمی کند، اقدام به پارافریز کردن این اصطلاحات انگلیسی می کند.

You mark my words

از من که گفتن بود، حالا تو هرکاری که میخواهی انجام بده

4. حذف اصطلاحات انگلیسی

زمانی که مترجم اصلا نتواند معادلی برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی در ترجمه نیتیو، ترجمه متن و ترجمه متون عمومی بیابد، به ناچار کل یا بخشی از اصطلاح را حذف می‌کند. البته در این روش های ترجمه متن، ترجمه متون و ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی، ممکن است اثر و اهمیت کاربرد این اصطلاحات انگلیسی به زبان مقصد منتقل نشود. به عنوان مثال:

She offered a left-handed compliment.

برای سفارش ترجمه متون و اصطلاحات تخصصی می توانید با ما از بخش ثبت سفارش در ارتباط باشید.

دسته بندی اصطلاحات انگلیسی برای ترجمه تخصصی و عمومی

علاوه بر دسته بندی انواع مختلف اصطلاحات انگلیسی، اگر بخواهیم دسته بندی از اصطلاحات انگلیسی برای ترجمه متن، ترجمه متون، ترجمه تخصصی، ترجمه مقاله و یا ترجمه عمومی را نام ببریم، میتوان آنها را به موارد زیر تقسیم بندی کنیم:

1. اصطلاحات انگلیسی عامیانه:

 بسیاری از این اصطلاحات قدیمی بوده و اکثر مترجم آنلاین ها/ غیر آنلاین ها برای ترجمه عمومی یا ترجمه مقاله با آنها آشنایی دارند؛ این اصطلاحات انگلیسی  کاربردشان کم و بیش به نویسنده متن برمیگردد.

مثلا اصطلاح  don’t have a cow برای آرامش دادن به فرد بیان می شود.

2. اصطلاحات انگلیسی تکامل یافته:

این اصطلاحات برای ترجمه متن، ترجمه تخصصی، ترجمه متون و ترجمه مقاله همانطور که از نامشان پیداست، در طول زمان ارتقا یافته و کامل می شوند. در بیان این اصطلاحات گاهی کلماتی به کار می رود که در بیان یک معنای مشخص دارند، اما در ترجمه متون و ترجمه مقاله در جمله تغییر می کنند. مثلا ممکن است کلمه ای در حالت عادی یک فعل باشد ولی در اصطلاحات تکامل یافته انگلیسی به یک صفت تبدیل شود. برای مثال کلمه Busted (کار اشتباه/ شکستن)، اما در اصطلاح تکامل یافته برای ترجمه متن به عنوان صفت زشت، مورد استفاده قرار می گیرد.

3. اصطلاحات انگلیسی در فارسی مرکب:

این دست از اصطلاحات انگلیسی در ترجمه متن، ترجمه مقاله و ترجمه متون  به ترکیب دو کلمه اشاره می کنند که یک اصطلاح را ایجاد می کند. ترجمه این دست از اصطلاحات  برای مترجم آنلاین ها کار بسیار دشواری است و نمی توانند اصطلاحات انگلیسی به فارسی را ترجمه کنند. یک نمونه از این دسته از اصطلاحات انگلیسی، اصطلاح frenemy است که از ترکیب کردن دو کلمه friend و enemy تشکیل می شود که به شخصی اطلاق می شود که منافق است( هم دوست و هم دشمن است).

4. اصطلاحات انگلیسی مدرن:

همانطور که از نامشان پیداست به اصطلاحات امروزی مرتبط هستند و مترجم آنلاین/ معمولی باید در هنگام ترجمه متن، ترجمه مقاله، ترجمه تخصصی متون انگلیسی به آنها توجه ویژه ای داشته باشد. ترجمه متون، ترجمه تخصصی حاوی این اصطلاحات کار چندان مشکلی نیست و اما آشنایی لازمی با فرهنگ و اصطلاحات پرکاربرد زبان انگلیسی می طلبد. مثلا      Bye Felicia به معنای درخواست برای دور شدن. یا Dying به معنای خنده زیاد است؛ در صورتیکه در ترجمه متن، ترجمه مقاله و ترجمه متون تخصصی، چنین معنایی از ترجمه کلمه به کلمه این اصطلاحات انگیسی به دست نمی آید.درک تفاوت اصطلاحات انگلیسی برای مترجم در ترجمه متن و ترجمه مقاله، ترجمه تخصصی بر اساس موارد گفته شده امکان ترجمه بهتر را به وی خواهد داد. اگر کمی بیشتر دقت کنید متوجه می شوید که حتی در زبان فارسی هم چنین دسته بندی هایی وجود دارد. اصطلاحاتی که در گذشته استفاده می شده اند در اصطلاحات فارسی عام قرار می گیرند و بسیاری از آنها در حال حاضر نیز مورد کاربرد افراد بسیاری است؛ این درحالی است که اصطلاحات مدرن و امروزی فارسی تنها در بین افراد جوان کاربرد دارد و براساس اتفاقات رایج و ترند شده به یک کاربرد عمومی تبدیل می شوند.

پس اگر کمی دقیق تر به موضوع نگاه کنیم می توانیم متوجه شویم که آشنایی با ادبیات، تفاوتهای فرهنگی، جامعه  و رویداد های مرتبط با یک زبان نیاز ما را به جستجو برای یک اصطلاح خاص برای ترجمه متن، ترجمه تخصصی، ترجمه مقاله، کتاب، و غیره خواهد کاست

 گرچه داشتن تجربه کمک زیادی در زمینه ترجمه متن، ترجمه متون، ترجمه تخصصی و عمومی به یک مترجم آنلاین، حرفه ای، غیر حرفه و غیره می کند، اما موارد دیگری نیز هستند که به یک مترجم آنلاین/غیر آنلاین در زمینه ترجمه متون کمک شایانی خواهند کرد.

اولین و بهترین گزینه، دیکشنری های آنلاین و مترجم آنلاین هستند که خدمات مترجم آنلاین و ترجمه تخصصی، ترجمه متون را ارائه می کنند. دیکشنری ها و مترجم های  آنلاین برخلاف نسخه های چاپی اطلاعات بیشتری برای کلمات و اصطلاحات انگلیسی رایج  را شامل می شوند که از انگلیسی به انگلیسی و یا از انگلیسی به فارسی در دسترس هستند.

از متن های اصلی انگلیسی برای یافتن بهترین معادل در ترجمه متون و ترجمه تخصصی با کمک مترجم آنلاین نیز می توان استفاده کرد. برای این منظور می توانید واژه یا اصطلاح مورد نظر را به همراه عبارت موجود برای آن در گوگل جستجو کنید و در صورت درست بودن عبارت از آن استفاده نمایید.

برای این کار می توانید عبارت یا اصطلاحات انگلیسی مورد نظر خود را در علامت نقل قول (” “) قرار دهید. در این صورت گوگل معنای دقیق آن عبارت را برای شما پیدا می کند که می تواند به شما در ترجمه متن، ترجمه مقاله، ترجمه متون تخصصی کمک کند.

همچنین می توانید از سایت های معتبر فارسی زبان برای ترجمه اصطلاحات انگلیسی به فارسی کمک بگیرید. سایت هایی که اعتبار و آموزش های تخصصی در حوزه ترجمه متن، ترجمه مقاله، ترجمه متون، ترجمه تخصصی، مترجم آنلاین و غیرآنلاین ارائه می دهند، یکی از بهترین منابع برای یافتن اصطلاحات رایج و روزمره ای هستند که شاید در نگاه اول ترجمه شان سخت به نظر برسد.

به علاوه این سایت ها لیست های کاملی از اصطلاحات انگلیسی لازم و ضروری را به شما ارائه می‌دهند که می تواند کمک کار شما در ترجمه متون، ترجمه تخصصی و ترجمه مقاله باشد.

یکی دیگر از منابعی که می توانید از آن به عنوان گزینه ای خوب استفاده کنید مترجمان کافه یادداشت (بهترین سایت ترجمه و مشاور پایان نامه) هستند پس اگر برای ترجمه متن یا ترجمه متون و ترجمه مقاله خود به دنبال مترجم آنلاین هستید که علاوه بر تجربه و مهارت کافی، قابل اطمینان نیز باشد، کافه یادداشت را فراموش نکنید!

جمله بندی روان

پیدا کردن کلمات تخصصی و معانی ممکن و مرتبط آن ها گامی از روند ترجمه تخصصی است. سپس که این کلمه ها را استخراج کردید  باید آنها را برای درست کردن جمله های مفهوم و درست استفاده کنید. جمله بندی روان از دیگر کارهایی است که حتما در ترجمه تخصصی خود باید به آن توجه کنید. زبان انگلیسی زبانی بسیار راحت و با قاعده های بسیار درست و ساده است که کافیست این گرامر و نکته های ساختاری را در ترجمه تخصصی رعایت کنید. به زمان افعال و مفعول و فاعل ها نهایت توجه را داشته باشید. تا جای معنی این کلمه ها در ترجمه درست باشد و معنی متن را به درستی انتقال دهید. جمله های بلندی در انگلیسی وجود دارد که در واقع از چندین جمله کوتاه تشکیل شده اند. این جمله ها را تحت عنوان clause می شناسند. شما اگر لفظ به لفظ و عین جمله انگلیسی را در ترجمه تخصصی بیاورید کار درست را انجام نداده اید. بهتر است این جملات را بشکنید و جدا جدا در ترجمه ی خود بیاورید.

در کنار تمام این ها این را باید بگوییم که ترجمه تخصصی کار یک روز نیست و تمرین و تجربه بسیار در آن موثر می باشد. اما رعایت نکته ها و تاکتیک ها به شتاب گرفتن در این پروسه کمک بسیاری می کند. پس با ما همراه باشید.

فرایند انجام ترجمه

اصولاً فرآیند ترجمه عالی انگلیسی به فارسی شامل چند مرحله است که بسیاری از مترجمان از آن آگاه نیستند. در بسیاری از شرکت ها بعد از استخدام مترجم، دوره ای را به عنوان کارآموزی ارائه می کنند تا مترجم استخدام شده با تمام فرآیندهای مورد نیاز ترجمه آشنایی پیدا کند و رویکردی جدی تر و حرفه تر نسبت به کسانی پیدا کند که از طریق دیگر ابزار ها یا فرآیند ها و تنها به واسطه آزمون و خطا به عنوان مترجم مشغول به کار شده اند در حقیقت به این دلیل است که قیمت ترجمه در این موسسات بسیار پایین تر است قیمت عرف ترجمه عالی انگلیسی به فارسی است!

ترجمه عالی انگلیسی به فارسی به ابزار های مخصوص نیاز دارد. بسیاری از آژانس های ترجمه نیز در کنار استخدام مترجم به آموزش تکنیک ها و اصول مربوط به آن می پردازند. به طور معمول، به جز ترجمه شما به عنوان مترجم نیاز به اصلاح (یا ویرایش) و بازخوانی متن دارید تا مطمئن شوید همه چیز را به درستی از زبان مبدا به مقصد منتقل کرده اید و ابهامی در آن وجود ندارد. انجام این دو مرحله بسیار ضروری است، از این رو یک مترجم قبل از اینکه مقاله یا فایلی را به مشتری تحویل دهد باید تمامی این موارد را انجام دهد. اما همه چیز به همین دو مرحله خلاصه می شود؟ قطعا خیر!

نکته کلیدی اول: هرگز ترجمه کلمه به کلمه انجام ندهید.

هیچ مترجم حرفه ای وجود ندارد که در سفارش ترجمه انگلیسی به فارسی ترجمه کلمه به کلمه را معیار و هدف قرار دهد یا در استراتژی ترجمه از آن استفاده نماید. یکی از نکات کلیدی ترجمه این است که توجه داشته باشید برای سفارش ترجمه انگلیسی به فارسی یا برعکس، در بسیاری از حوزه های ادبی، پژوهشی، کسب و کار، فنی، پزشکی، حقوقی شخصی و غیره هرگز معیار براساس ترجمه تحت الفظی نیست. این نوع ترجمه تنها به شما کلماتی چیده شده در کنار هم و فاقد معنا می دهد، که در صورت بازنویسی، باز هم به رفع ابهام نیاز دارد.

نکته کلیدی دوم: برای ترجمه به درک صحیح از متن نیاز دارید.

دانش ترجمه تنها با ارتقا بهبود می یابد. یکی دیگر از نکات کلیدی ترجمه عالی انگلیسی به فارسی این است که بدانید به عنوان مثال اگر دانش زبان تان در حد متوسط است آن را تا حد پیشرفته یا advanced ارتقا دهید. اما این مسئله به چه دلیل اهمیت دارد؟ به این دلیل که درک نادرست به ترجمه نادرست منجر می شود. چون همانطور که در بخش قبلی همین مطلب برای نکات کلیدی برای ترجمه عالی انگلیسی به فارسی توضیح دادیم، ترجمه کلمه به کلمه ملاک نیست و عموما ترجمه مفهومی اهمیت دارد. تقویت ترجمه به آشنایی با نکات ظریف ضمنی در متن و اصطلاحات آن مربوط است. داشتن دانش پیشرفته از زبان انگلیسی برای ترجمه نیاز به درک کامل  آن مانند یک گویشور بومی دارد.

نکته کلیدی سوم: یک مترجم خوب، یک نویسنده خوب است!

نه تنها در اختیار داشتن علم ترجمه به شما کمک می کند تا مترجم خوبی باشید، بلکه باید دانش زبان تان را به حدی به صورت پیشرفته ارتقا دهید که بتوانید یک متن بلند یا یک مقاله را هم به زبان مربوطه نگارش کنید. اما نباید به یک شیوه نوشتاری خاص اکتفا کنید. شما به عنوان یک مترجم پیشرفته باید بتوانید انواع مختلفی از سبک های نوشتاری مثل سبک تبلیغاتی، بازاریابی، رسمی، غیر رسمی، ادبی، روزمره، فنی و غیره را به رشته تحریر در آورید. این دانش، به نوعی تکمیل کننده نکته قبلی است که آن را بیان کردیم. این مورد از نکات کلیدی ترجمه به مترجم کمک کند تا در برگرداندن لحن و هدف و معنا مشکلی پیدا نکند. اما چگونه می توانید مهارت های نوشتاری خود را ارتقا دهید؟ یک دوره نویسندگی را بگذرانید، با اصطلاحات جدید آشنا شوید و به طور گسترده به مطالعه بپردازید.

توصیه هایی مرتبط با ترجمه عالی

. حتما پیش از شروع ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی کل متن را به صورت کلی بررسی کنید. تمام دستورالعمل هایی که در متن وجود دارد را بخوانید تا کلیت موضوع را متوجه شوید.

. قبل از شروع ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی مطمئن شوید که سبک نوشتار متن مبدا و موضوع متن با سبک ترجمه شما سازگاری دارد. اگر برای ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی متن جدیدی که در حوزه کاریتان نیست را به بهانه اینکه وسعت کاریتان را افزایش دهید قبول کنید عملا زمان را از دست داده اید چراکه با هیچ کدام از کلمات تخصصی رشته جدید آشنایی ندارید. البته این کار هیچ عیبی ندارد و جسارت در کار یکی از نکات مثبت هر مترجم است ام فراموش نکنید که با این کار کیفیت ترجمه خود را پایین آورده اید. توجه داشته باشید که مترجمان حرفه ای در رشته هایی به تعداد انگشتان خبره هستند و هیچ ترجمه ای خارج از حوزه تخصصشان را انجام نمی دهند.

. مطمئن شوید که با فرمت نوشتاری متن آشنایی کامل دارید. اگر برای شرکت های ترجمه کار می کنید، ترجمه  مقاله های ارائه شده باید با فرمت های خاصی برای شرکت ارسال شوند که با حافظه های ترجمه نیز همخوانی داشته باشد. بنابراین ابزار ترجمه ای پیشنهادی شرکت را به هیچ عنوان تغییر ندهید. هیچ چیز بدتر از این نیست که به شرکت ترجمه کاری را تحویل دهید که مجبور به عوض کردن ساختارش باشد.

. از تمام منابع و کتابهای مرجع، راهنمای سبک نویسندگی، واژه نامه ها و فرهنگ لغت های اختصاصی استفاده کنید. هیچ وقت نسبت به واژه نامه هایی که از طرف شرکت برایتان ارسال می شود بی توجه نباشید.

. پس از تمام شدن ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی حتما یک بار آن را از نظر املایی ویرایش کنید و آن را به صورت کلی با متن مبدا مقایسه کنید. مطمئن شوید که ترجمه ارائه شده دقیقا منظور متن مبدا را رسانده است. تنها چیزی که در ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی مهم است معنی دادن جملات و شیوایی آن است. صادقانه بگوییم: مشتری هیچ اهمیتی به متن مبدا نمی دهد، چیزی که برایش مهم است این است که متن مبدا چه می خواهد بگوید و کاری به نحوه ترجمه شما (کلمه به کلمه، جمله به جمله یا ترجمه آزاد) ندارد. برای مشتری خوانش پذیری متن مهم است.

. به هیچ عنوان ترجمه تحت اللفظی نکنید. این نوع سبک ترجمه خوبی نیست برای هیچ کس قابل قبول نیست چراکه ماشین های ترجمه ای مثل گوگل ترنسلیت این کار را خیلی بهتر از انسان انجام می دهند. توجه داشته باشید که اکثر اصطلاحات در زبان انگلیسی را نمی توان به صورت کلمه به کلمه ترجمه کرد. همین موضوع در مورد اصطلاحات تخصصی رشته های مختلف نیز صدق می کند.

سخن آخر

این نکات و توضیحات فقط حوزه کوچک و نظریه هایی کلی در مورد آموزش ترجمه انگلیسی به فارسی بود، روش ها و اصول ترجمه آنقدر زیاد هستند که می توان از آنها صدها مقاله تهیه کرد و یک اصول و روش ترجمه را نمی توان برای تمام متون تجویز کرد. مترجم در بعضی پاراگراف ها باید از ترجمه آزاد استفاده نماید و بعضی مواقع لازم است تا متن به صورت کلمه به کلمه یا حتی تحت اللفظی ترجمه شود. اینکه مترجم از کدام روش ترجمه استفاده کند کاملا به تجربه او در ترجمه و ابتکار عملش بستگی دارد و بسته به میزان اشراف وی به این موضوعات و اصول ترجمه، کار ارائه شده نیز کیفیت متفاوتی خواهد داشت. به این خاطر است که مترجم بنام در کشور هنوز بعد از گذشت چندین دهه از آشنایی فارسی زبانان با ترجمه متون انگلیسی تعداد مترجمین تاپ کشور انگشت شمارند